Racław – wieś (Ratzdorf) w gminie Bogdaniec. O zachowanym średniowiecznym kształcie zabudowy XII-wiecznej owalnicy i słowiańskim rodowodzie. Przekazana tytułem zastawu za pożyczkę 145 grzywien przez Ludwika Rzymskiego w 1352 roku mieszczanom gorzowskim. Pierwotna nazwa wywodzi się od imienia Racław, być może pierwszego właściciela wsi. Kościół neogotycki z 1863 roku z …
Oksza – wieś (Woxholländer) w gminie Witnica. W latach 1779-1781 na wydmie zwanej Buchwerder zbudowano kościół ryglowy, szachulcowy, kryty trzciną, wysoki na 3, 14 m. Był remontowany i przebudowywany w latach 1788-89; 1862-63 i 1934. Służył mieszkańcom Okszy, Łagowa a potem także Kłopotowa. Od roku 1787 stała już obok niego …
Nowiny Wielkie – wieś (Döllensradung) w gminie Witnica. Powstanie Nowin Wielkich związane jest z zagospodarowaniem błot warciańskich w XVIII wieku. Najstarsza część wsi nosiła nazwę „Spiegel” co tłumaczy się na „zwierciadło/lustro”. Pierwsi osiedleńcy przybyli tu w latach 1748 i 1749 i pochodzili z okolic Wielenia nad Notecią i każda z …
Mościce – duża wieś (Blumberg pierwotnie Blumenberch – Kwietna Góra) w gminie Witnica. Na terenie wsi odkryto cmentarzysko łużyckie w postaci grobów popielnicowych z okresu 1800-700 p.n.e. W średniowieczu miejscowość leżała przy pierwotnym szlaku pomiędzy Kostrzynem n/O a Gorzowem i należała do zakonu rycerskiego templariuszy, a potem margrabiów brandenburskich z …
Mosina – wieś (Massin) w gminie Witnica. Mosina. Dzieje wsi wiążą się z polowaniami. Od średniowiecza istniało tu nadleśnictwo i dworki myśliwskie margrabiów brandenburskich, a potem (1574, 1685 i 1714) monarchów pruskich. W czasie tych pobytów zdarzało się panującym (np. 1299 i 1578) wystawiać dokumenty. Do służenia władcą zobowiązani byli …
Mironice – wieś (Himmelstädt – Niebiańskie Miasteczko”) w gminie Kłodawa. We wczesnym średniowieczu (IX-XII wiek) istniała tu osada i gród przy zachodnim brzegu Kłodawki. Po zajęciu w XIII wieku tych ziem przez margrabiów brandenburskich Albrecht III funduje 22 maja 1300 r. opactwo cysterskie w istniejącym tu dworze „Creusdorf”. Pierwotna nazwa …
Marzęcin – nieistniejąca wieś (Marienspring) w gminie Kłodawa. Początki osadnictwa sięgają czasu powstania cysterskiego młyna w XIV wieku. Kres jego istnieniu przyniosły lata wojny 30-letniej (1618-48). Osadę ponownie odbudowano, budując tartak i młyn w końcu XVII wieku. Pod koniec 1782 r. istniejące budynki zastąpiono dwoma kuźnicami produkującymi żelazne pręty, żelazo …
Marwice – wieś (Marwitz) w gminie Lubiszyn. Początki zapewne za sprawa budowy niewielkiej osady i grodu (1150 -1300)na wzgórzu zwanym Weinberg (Winna Góra). Zabytkowa szachulcowa kuźnia podcieniowa i późnoromański kościół z połowy XIII w. wybudowany wraz z otaczającym go murem z granitowych ciosów. Wewnątrz na strychu odkryto gotycką polichromię z …
Łupowo – wieś (Loppow) w gminie Bogdaniec. Stara wieś rybacka o wczesnośredniowiecznym rodowodzie, który potwierdzają ślady grodziska z X-XI wieku. Od 1300 r. wieś należy do klasztoru cystersów w Mironicach, a po jego sekularyzacji do margrabiów brandenburskich. W XVI wieku na Łupicy wybudowano młyn, który zniszczyła straszliwa powódź w 1586 …
Łośno – wieś (Lotzen) w gminie Kłodawa. Na terenie wsi, sięgającej rodowodem 1300 roku, od 1746 roku istniała huta szkła. Dziesięć lat później hutę spaliły wojska rosyjskie, ostatecznie zamknięto ją w 1788 roku i jedyną pamiątką po jej istnieniu był do końca lat 80-tych XX wieku zabytkowy budynek biurowy. Neobarokowy …
